Чӑваш чӗлхине вӗрентмелли чи лайӑх меслет хатӗрленӗшӗн грант пама йышӑннӑ. «Ку вӑл — пирӗн ноу-хау», – тенӗ республика Элтеперӗ Олег Николаев.
Республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, пирӗн тӑрӑхра педагогика ӗҫченӗсене пулӑшмалли 14 мера йышӑннӑ. Кашни сумми тӗрлӗрен: 50 пин тенкӗрен пуҫласа 250 пин тенкӗ таран. Виҫӗ вӗрентӳ организацине 500 пин тенкӗ пама палӑртнӑ.
«Уйрӑм педагогсене тата вӗрентӳ учрежденийӗсене хавхалантарма пӑхса хӑварнӑ укҫа-тенкӗ виҫине эпир пӗлтӗр ӳстертӗмӗр. Кунсӑр пуҫне тата чӑваш чӗлхине вӗрентме хатӗрленӗ чи лайӑх меслетшӗн хавхалантарма йышӑнтӑмӑр», — тенӗ Олег Николаев ҫӗнӗ вӗпентӳ ҫулӗ умӗн педагогсемпе ирттернӗ тӗлпулура.
Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗн Виктор Петровӑн сценарийӗпе «Ах, качча каяс килет«» фильм ӳкернӗ. Ӑна «Ҫеҫпӗл» кинозалта хӑтланӑ.
Леонид Петров тележурналист пӗлтернӗ тӑрӑх, «фильм сценарине чӑн пурнӑҫа тӗпе хурса ҫырнӑ. Фильмра паянхи ял пурнӑҫне сӑнланӑ. Унта пулса иртекен кулӑшла пӑтӑрмахсем ҫамрӑксем тавра аталанса пыраҫҫӗ».
«Хӗрсем лайӑх пурнӑҫ шыраса ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесне ҫитеҫҫӗ, телейӗ юнашарах ҫӳренине вара кайран тек ӑнланаҫҫӗ», — каласа кӑтартнӑ телесюжетра.
Фильма Чантӑрта ӳкернӗ. Массӑлла сценӑсене вырӑнти фольклор ушкӑнӗ хутшӑннӑ.
Ҫыннӑн мӗншӗн тӑван чӗлхене пӗлмелле? Ҫакӑн пирки калаҫрӗҫ паян «Россия 1» телеканалпа кӑтартнӑ видеоинтервьюра. Марина Карягина ертсе пыракан кӑларӑма Александр Блинов чӑваш хастарӗ хутшӑнчӗ.
Чӗлхе пӗлни ҫынпа хутшӑнма кирлӗ тесе палӑртрӗ телетӗпел хӑни. Кӑҫалхи «Хавал» чӑваш чӗлхи университетне Мурманск, Мускав хулисенчен, Осетирен те килсе ҫитнӗ. Асӑннӑ университета килнисен хушшинче — чӑвашла вӗренес текен вырӑсланнӑ чӑвашсем те, ытти халӑх ҫыннисем те пулнӑ. Вӗсем пурте чӑваш чӗлхи хутлӑхне кӗме пултарнӑ.
Александр Блинов темиҫе ют чӗлхене пӗлет. Тӑван чӗлхене вӑл хӑй ӳссе ҫитсен тарӑннӑн вӗреннӗ.
Тӗнче тӑрӑх ҫӳреме пуҫласан унран: «Чӑвашла пӗлетӗн-и?» — тесе ыйтсан «Кӑштах пӗлетӗп», — хурав ӑна тивӗҫтерме пӑрахнӑ.
Шупашкарти 1-мӗш гимназире тӑван чӗлхене вӗренмелли калаҫу кружокне йӗркелесшӗн. Кун пирки асӑннӑ шкулта вӗренекен хӗрача республика Элтеперӗнчен ыйтнӑ.
«Белые камни» (чӑв. Шурӑ чул) физкультурӑпа сиплев центрӗнче «Страна героев» (чӑв. Паттӑрсен ҫӗршывӗ) ҫарпа истори лагерӗн пӗрремӗш сменинче канакансемпе «Пӗр тан диалог» калаҫу ирттернӗ. Унта вӗрентӳпе ҫыхӑннӑ самантсене, патриотизм темине, волонтёр юхӑмне аталантарссине, регионти туризм тата ытти ыйтӑва сӳтсе явнӑ.
Тӑван чӗлхене вӗренмелли калаҫу кружокне йӗркелессине республикаертӳҫи Олег Николаев ырласа йышӑннӑ.
Чӑваш Енри 11 педагог Раҫҫей Президенчӗн премине тивӗҫнӗ. Ҫӗршывӗпе илсен ун пеккисен пӗтӗмӗшле йышӗ — 1250 ҫын.
Республикӑн вӗрентӳ тата ҫамрӑксен политикин министрӗ Дмитрий Захаров Телеграмра пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗнтерӳҫӗ-вӗрентекенсене 200-шер пин тенкӗ преми парӗҫ. Сумлӑ йышра чӑваш чӗлхи учителӗсем те пур. Вӗсем — Шупашкарти сывлӑх енчен хавшак ачасен 2-мӗш шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекен Ираида Матьянова тата Шупашкарти 40-мӗш вӑтам шкулти Александр Степанов.
Чӑваш кӗнеке издательствинче «Микки мыскарисем» кӗнеке пичетленсе тухнӑ. Унӑн авторӗ – Чӗмпӗрте пурӑнакан Николай Ларионов ҫыравҫӑ-журналист.
Кӗнеке издательствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ кӗнекен алҫырӑвӗ ачасемпе ҫамрӑксем валли чӑвашла ҫырнӑ произведенисен 2022 ҫулхи конкурсӗнче ҫӗнтернӗ.
Кӗнекене кӗҫӗн ҫулхи ачасем валли шӑрҫаланӑ 11 калав кӗнӗ.
Ҫӗнӗ кӑларӑм редакторӗ – Ольга Федорова, художникӗ — Юлия Лутошкина.
Чӑваш чӗлхин «Хавал» ҫуллахи университечӗ (хастарсем ҫапла ят панӑ. Ытти ҫул уйлӑх текенччӗ) хӑйӗн ӗҫне вӗҫленӗ. Кӑҫал вӑл 13-мӗш хут иртрӗ.
Чӑваш хастарӗсем хальхинче Етӗрне районӗнчи «Сӑр шурӑмпуҫӗ» кану базинче пухӑннӑ. Университет утӑ уйӑхӗн 9-мӗшӗнчен пуҫласа ӗҫленӗ.
«Хавал лагерь вӗҫленчӗ. Пиллӗк кун хушши тем те тунӑ, тем те пӗлнӗ. Ыран ирхине киле таврӑнатӑп. Паллах, тепӗр ҫулта та Хавала пыратӑп. Хавалтан лайӑхрах нимӗн ҫук!» — хыпарланӑ халӑх ушкӑнӗнчи хӑйӗн страницинче Игорь Алексеев.
Пушкӑртстанри Ҫтерлӗ тӑрӑхне чӑваш блогерӗ Константин Доброхотов пырса ҫитнӗ. Кун пирки «Урал сасси» хаҫатра ӗнер, утӑ уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, пӗлтернӗ.
«Паян Ҫтерлӗ районӗнчи Косяковка ял библиотеки чӑваш халӑх культурине, чӗлхине аталантарассишӗн тӑрӑшакан паллӑ блогера Константин Доброхотова кӗтсе илчӗ», — хыпарланӑ аякри йӑхташӑмӑрсем.
Хаҫатӑн сайтӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, «Шупашкар хӑнине «Шуратӑл» литпӗрлешӳ ҫитӗнӗвӗсем ҫинчен Геннадий Челпир ҫыравҫӑ, Ҫтерлӗ хулинчи 6-мӗш вулавӑшӑн ӗҫӗ-хӗлӗ пирки Валентина Зорина каласа панӑ. Ҫавӑн пекех Константин Доброхотов К.В. Иванов палӑкӗ патне ҫитсе пуҫ тайнӑ, Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗпе 102 ҫулхи Николай Михайлович Ефимовпа курса калаҫнӑ, сюжетсем ӳкернӗ».
Чӑваш кӗнеке издательстви аслӑ вӗрентекенӗмӗрӗн Иван Яковлевӑн халалне пичетлесе кӑларнӑ. Ҫӗнӗ кӑларӑма «Чӑваш халӑхне панӑ халал. Завещание чувашскому народу» ят панӑ. Халала икӗ чӗлхепе кун ҫути кӑтартнӑ.
Иван Яковлев хӑйӗн халалне 1921 ҫулта Чӗмпӗрте, Алексей тата Николай ывӑлӗсемпе пӗрле, ҫырнӑ. Халала шӑрҫалама патриарх 1918 ҫултах шухӑшланӑ. Амаланса аталаннӑ шухӑша виҫӗ ҫултан хут ҫине куҫарнӑ.
1955 ҫулччен документ Иван Яковлевсен килӗнчи архивра, СССР наукӑсен академийӗн член-корреспонденчӗ, истори наукисен докторӗ Алексей Иванович патӗнче упраннӑ. Иван Яковлевӑн мӑнукӗ, истори наукисен кандидачӗ Ольга Алексеевна 1955 ҫулта аслашшӗн архивӗн тӗп пайне В.И. Ленин ячӗллӗ СССР Патшалӑх библиотекин (халӗ вӑл — Раҫҫейӗн патшалӑх библиотеки) алҫырусен пайне панӑ.
Аякра пурӑнакан хастар чӑвашсем хӑйсен йӑли-йӗркине манасшӑн мар. Иркутск тӑрӑхӗнчи йӑхташӑмӑрсем те ҫавӑн пекех. Унта маттур чӑвашсем пӗр шухӑшлӑ пулса тӗрлӗ мероприяти ирттереҫҫӗ. Нумаях пулмасть унта чӑваш юррин «Кӗмӗл сасӑ» конкурс-фестивалӗ иртӗ.
Конкусра 15-35 ҫулсенчи ҫамрӑксем хутшӑннӑ май хӑйсен пултарулӑхне кӑтартса панӑ.
Чӑваш юррин «Кӗмӗл сасӑ» конкурс-фестивальтен Сергей Держерученко ҫентернӗ. Коновалово салинче пурӑнакан яш Гран-прие тивӗҫнӗ.
+9.3 °C